Door RONALD VELDHUIZEN

We weten onderhand wel dat alcohol slechter voor je lichaam is dan je brein zou willen. Om elkaar en anderen te waarschuwen voor de duivel in het spul, vertellen goeddoeners graag enge verhalen over alcohol. Sommigen zijn waar: zo kun je met voldoende promille achter de kiezen inderdaad spontaan flauwvallen. Erg vervelend als je op de Grote Markt tussen een paar taxi’s fietst.

De volgende wijsheid klinkt onheilspellender. Alcohol zou als bloedverdunner werken. Elk bloederig wondje dat je al drinkende oploopt, blíjft open. De zorgen over dit probleem zijn makkelijk te googelen. Zo maakt Pilske01 van het FOK!-forum zich zorgen over het wondje van zijn zojuist getrokken verstandskies. Maar hij wil bier op Koninginne­nacht drinken. Andere forumgebruikers raden hem dat af, omdat de wond weer kan gaan bloeden. En als hij groot genoeg is, verlies je gevaarlijk veel bloed. Dun bloed stroomt immers makkelijker dan dik. Waar, of bangmakerij?

Volgens Donald Uges, hoogleraar forensische toxicologie aan de RUG, is het waarschijnlijk onzin. Overigens vindt hij het sowieso vreemd dat het woord bloedverdunner bestaat – ook als het om medicatie gaat. Want, zo legt Uges uit, er is maar één stof die het bloed echt kan verdunnen: water. Da’s ook de reden waarom een overdosis water dodelijk is.

Maar als bloedverdunners – en misschien ook alcohol – het bloed niet écht dunner maken, wat doen ze dan wel? Ze gaan stolling tegen, vertelt de toxicoloog. Aderen van mensen die bloedverdunners slikken, slibben minder snel dicht door gestolde bloedpropjes. De keerzijde voor zulke patiënten is inderdaad dat bloedende wonden ook langer openblijven. Maar Uges heeft nooit gehoord dat alcohol hetzelfde zou doen.

Vladimir Tichelaar, hematoloog en stollingsdeskundige aan het UMCG, bevestigt dat: alcohol werkt niet als bloedverdunner. Maar de oorsprong van de mythe is logisch. Omdat alcohol bloedvaten in de huid verwijdt, bloeden wondjes van een drinker iets heftiger en langer dan normaal. Dat is volgens de hematoloog geen gevaar. Hooguit irritant misschien. Het enige moment dat dit vaatverwijdende effect van alcohol link wordt, is wanneer je tijdens een bardans op je hoofd valt. Aders in de schedel scheuren dan sneller, soms met dodelijke gevolgen. Maar ja, op je hoofd vallen is zonder drank ook gevaarlijk.

Dus: draag een helm, of zorg ervoor dat je kop niet zwaarder wordt dan je benen.

Het is zo duidelijk: paniek rondom haarverven tijdens de menstruatie of zwangerschap is kletskoek.

Dit artikel verscheen eerder in Universiteitskrant nr. 30, 23 april 2009